top of page

Bir Gün Bir Gazeteci Bir Antropoloğa Birkaç Mağara Resminin Anlamını Sorar


ree

Antropolog resimlerin anlamını dans ederek açıklar ve gazeteci bunun üzerine oldukça eğlenceli bir roman yazar.

Gazeteci, The Economist’in İngiliz Milletler Topluluğu muhabiri olarak çalışan Roy Lewis, Antropolog da Louis Leakey’dir.

Türkçe’ye Babamız ve Evrim Adamı isimleriyle çevrilen kitap Paleolitik Devir'de yaşayan bir ailenin hayatını konu alır. Karakterler üzerinden ilkel yaşama bağlılıkla bilimsel merak ve ilerleme isteği arasındaki çatışmayı oldukça komik şekilde sunar.

Daha önce ciddi araştırmalarıyla dönemin toplumsal ve ekonomik konuları hakkında yazan Roy Lewis’i ilk insanlar hakkında kurgusal bir mizah kitabı yazmaya heveslendiren ne olabilir?

Sanırım bu sorunun cevabı oldukça meraklı biri olması ve bunun genel yetenek yığınını genişletmeye olan katkısı.

Terry Sejnowski “Zihin Değişimi” başlıklı çevrimiçi eğitimde kariyer gelişiminde T modelinden ve Pi yaklaşımından bahseder.

T-Şekilli Beceriler bir alanda derin uzmanlık (dikey çizgi) ve diğer alanlarda geniş bilgi (yatay çizgi) anlamına gelir. Pi-Şekilli Beceriler ise, iki veya daha fazla alanda derin uzmanlık (iki dikey çizgi) ve bu uzmanlıkları birleştiren geniş bir bilgi tabanı (yatay çizgi) anlamına gelir.

Sejnowski farklı disiplinlerden bilgi edinerek genel yetenek yığınını arttırmanın beynin bilgiyi işlemesi ve yeni fikirler üretmesi açısından en etkili yol olduğu söyler.

Roy Lewis de, İktisatçı/Sosyolog ve Gazeteci/Yazar olmak üzere iki uzmanlığının üstüne genel kültür ve tarih bilgisini kondurmasaydı sanırım bu kitabı yazamazdı.

1960 yılında yayımlanan kitapta işlenen muhafazakarlık ile yenilikçilik çatışması insan var olduğu sürece gündemden düşmeyecek gibi görünüyor.

Bugün kucağımızda duran “yapay zekâ dost mu düşman mı?”, “şimdiki eğitim sistemlerinde çocuklar ve gençler gerçekten geleceğe hazırlanabiliyor mu?”, “iş hayatında köklü değişimlerin zamanı gelmedi mi?”, “ekonomik büyüme isteğine rağmen sürdürülebilirlik mümkün mü?” tartışmalarını ve buna benzer bütün tartışmaları daha iyi anlayabilmek, anlarken de ağız dolusu gülebilmek isterseniz kitabı okumanızı içtenlikle tavsiye ederim.

Kitabın önsözünü yazan Terry Pratchett’ın aktardığına göre Roy Lewis kitabı yazdıktan sonra Fransız biyokimyager Jacques Monod bir-iki teknik hataya dair ona fikirlerini belirtmiş ama aslında hiç önemli olmadığını da eklemiş, çünkü kitabı okurken o kadar gülmüş ki Sahra Çölü’nün ortasında devesinden düşmüş.

“Bu yüzden, sağlam bir yere oturun” diyor Terry Pratchett.


Alıntı ve Atıf Yapılan Kaynaklar

Roy Lewis. (1999). Babamız. Yurt Kitap-Yayın

Terry Pratchett. (2019). Klavye Sürçmesi. Delidolu Yayınları

Yorumlar


bottom of page